Redakcja zWeb.pl
Inflacja to “proces wzrostu przeciętnego poziomu cen w gospodarce danego kraju. O inflacji mówimy dopiero wtedy, kiedy mamy do czynienia z powszechnym wzrostem cen, a nie z podwyżkami dotyczącymi tylko niektórych dóbr. Skutkiem tego procesu jest spadek siły nabywczej pieniądza krajowego”. Kiedy dochodzi do inflacji, za tę samą kwotę można kupić coraz mniej. Innymi słowy, inflacja powoduje, że z czasem wartość pieniądza spada.
Inflacja nie jest więc czymś strasznym i postępującym nagle. Jest jednak procesem, który nieopanowany może nieść za sobą poważna skutki.
Czym jest inflacja i co na nią wpływa?
Inflacja to wzrost cen, a co za tym idzie spadek siły nabywczej pieniądza. Prościej mówiąc: za tę samą kwotę pod koniec roku, możemy kupić mniej produktów niż kilka miesięcy wcześniej na początku roku, bo pieniądz ma mniejszą wartość. I w przypadku oszczędności: jeżeli ktoś odłożył 1 000 złotych i nie był zainteresowany ich pomnażaniem, za rok będzie miał również tysiąc złotych, ale nie kupi za to tyle samo co wcześniej – ponieważ ceny wzrosły. Dla przykładu w listopadzie 2021 roku inflacja średnioroczna wyniosła 7.8% (źródło: tradingeconomics ), a prognozy na styczeń 2022 śmiało dobijają do 10%.
Jakie są skutki inflacji?
Negatywnego wpływu inflacji doświadczyliśmy na przełomie PRL oraz Trzeciej Rzeczpospolitej. Jeszcze w 1988 roku inflacja lekko przekraczała 60%. Był to bardzo wysoki poziom, ale prawdziwa eksplozja nastąpiła w następnym roku, gdy poziom inflacji przekroczył 251%. Jeszcze gorzej było w roku 1990, gdy inflacja osiągnęła 586%. Co się wtedy stało?
W lutym 1990r. ceny towarów i usług w porównaniu z tymi z lutego 1989r. wzrosły o ponad 1100%! Średnia pensja wynosiła wtedy 1,03 mln zł, a bochenek kosztował 2000zł. Podobnie rosły ceny innych towarów. Kilogram wołowiny kosztował ponad 19000zł, a pół litra wódki 21000zł.
Zobacz również: Złoto z dużym spadkiem aż o 1,23 proc
Aby zatrzymać, postępującą w tak szybkim tempie inflację, wprowadzono między innymi ograniczenie wzrostu płac przez wprowadzenie podatku od nadmiernego wzrostu wynagrodzeń. Dodatkowo rząd zachęcał Polaków do gromadzenia pieniędzy w bankach – wprowadzono reformę, która zwalniała banki z ograniczeń w ustalaniu oprocentowania (w taki sposób, aby przewyższało ono inflację).
Działania podjęte przez ekipę gospodarczą Leszka Balcerowicza (ówczesnego ministra finansów) przyniosły skutek już w następnym roku, gdy poziom inflacji spadł do 70%. Ten marsz w dół był, z niewielkimi wahaniami, kontynuowany do 2003 roku, gdy inflacja spadła poniżej 1%.
Co z oszczędnościami?
Następstwa wysokiej inflacji nie są korzystne. Powodują przede wszystkim spadek siły nabywczej pieniądza, co oznacza, że w miarę wzrostu inflacji za to samo wynagrodzenie możemy kupić mniej towarów i usług. Biedniejemy.
Wzrost inflacji odczuwają również posiadacze oszczędności. Już dzisiaj, trzymając pieniądze na lokacie bankowej, tracimy rocznie średnio 2 punkty procentowe. Jeśli inflacja będzie rosła, wówczas straty będą jeszcze większe.
Zobacz również: Ropa naftowa jest najdroższa od dwóch lat i to nie koniec wzrostów
Co bierze się pod uwagę, ustalając roczną stopę inflacji?
Znaczenie mają wszystkie towary i usługi wykorzystywane przez gospodarstwa domowe. Są wśród nich nie tylko produkty codziennego użytku, takie jak żywność czy benzyna, ale także dobra trwałe (np. sprzęt AGD, komputery czy ubrania) oraz usługi (od fryzjera po ceny najmu mieszkania). Tworzą one wspólnie tzw. koszyk konsumpcyjny, który zawiera dobra skonsumowane przez gospodarstwa domowe w ciągu roku. Porównując sumę ich uśrednionych cen, można sprawdzić, jak kształtuje się inflacja wraz z upływem czasu.
Co powoduje wzrost cen w inflacji?
Co sprawia, że dochodzi do ogólnego wzrostu cen na rynku? Przyczyny inflacji są zróżnicowane. Mają na nią wpływ czynniki związane ze stanem gospodarki w kraju, polityka monetarna i niezrównoważony budżet państwa. Jeśli bank centralny zdecyduje się zwiększyć emisję pieniądza, stwarza to ryzyko zwiększenia inflacji.
Inny element powodujący wzrost inflacji to zagregowany popyt konsumentów. Co to pojęcie oznacza w praktyce? Krótko mówiąc, jeśli obywatele mogą cieszyć się rosnącym dobrobytem, chętniej wydają pieniądze, a to z kolei wiąże się z ogólnym wzrostem cen.
Narodowy Bank Polski dąży do tego, by utrzymać inflację w Polsce na stałym poziomie. W tym celu dostosowuje swoje działania do aktualnej sytuacji. W jaki sposób NBP może zapobiegać szkodliwym skutkom inflacji? Na przykład podnosząc stopę procentową, a przez to – zniechęcając do zaciągania kredytów i tym samym zmniejszając popyt. Jeśli zaś inflacja w danym momencie spada, bank centralny może obniżyć stopę. Dzięki temu kredyty są tańsze i łatwiej dostępne, a konsumenci chętniej inwestują swoje oszczędności.
Komentarze