Współczesne prasy krawędziowe znacznie różnią się od starszych modeli, które wymagały częstej regulacji przez doświadczonego operatora. Postęp automatyzacji oraz powszechna dostępność komputerów sprawiły, że ustawianie, programowanie i przezbrajanie prasy stało się o wiele prostsze. Nie znaczy to jednak, że gięcie blach nie wymaga obecności wykwalifikowanego pracownika. Pomimo rozwoju technologii odpowiedni dobór i regulacja maszyny wciąż decyduje o jakości wykonanych części.
Dobór siły nacisku oraz właściwa linia gięcia – gięcie blach porady
Każdy operator prasy krawędziowej musi rozumieć, co kryje się takimi pojęciami jak siła nacisku, minimalny promień gięcia oraz szerokość wyjęcia matrycy. Te parametry są niezbędne do prawidłowego zaprogramowania prasy krawędziowej i przeprowadzenia cyklu pracy bez uszkodzenia stempli, matryc, materiału lub samej maszyny. Absolutnie niezbędnym etapem poprzedzającym naciśnięcie pedału oraz rozpoczęcia obróbki jest konsultacja z tabelą doboru siły gięcia. Jest to najlepszy sposób, aby uniknąć kosztownych napraw. Tabela określa minimalną szerokość wyjęcia matrycy, minimalną długość zaginanego ramienia, a także promień wewnętrzny giętej blachy w stosunku do siły nacisku – wyrażanej zazwyczaj w tonach na metr lub stopę.
Nieprawidłowy dobór siły gięcia może mieć poważne konsekwencje dla maszyny oraz oprzyrządowania, gdyż zbyt duży impet prowadzi do wyginania stempli, a w przypadku gięcia na dobijanie również i matrycy. W zależności od długości oraz ilości stosowanych elementów straty mogą sięgać kilku tysięcy złotych, dlatego tak ważne jest wcześniejsze zaprogramowanie i sprawdzenie parametrów działania maszyny. Nawet niewielkie, niezauważalne dla gołego oka skrzywienie stempli może mieć poważne konsekwencje w przyszłości, gdyż zostaje zaburzona linia gięcia maszyny. W efekcie produkowane elementy będą wygięte w łuk, czyli pojawi się efekt banana.
Zjawisko to jest zwykle wiązane z naprężeniami blachy, które powstały na wcześniejszym etapie obróbki, jednakże może ono mieć związek z samą prasą krawędziową. Jak zostało opisane powyżej, skrzywione stemple mogą prowadzić do niewspółosiowego ułożenia górnych narzędzi (stemple) w stosunku do oprzyrządowania dolnego (matryce). Również wygięcie belki gnącej prasy krawędziowej może prowadzić do niepożądanego efektu banana, co samo w sobie mogło zostać wywołane przez niewłaściwy dobór siły nacisku oraz przeciążenie maszyny. Również niewłaściwe zastosowanie adapterów do regulacji stempli może prowadzić do powstawania nieprawidłowości podczas gięcia, co w toku eksploatacji skutkuje koniecznością kosztownego remontu lub wymiany części.
Aby uniknąć efektu banana, należy upewnić się, że maszyna jest właściwie skalibrowana, a narzędzia górne i dolne ustawione są współosiowo. Ma to ogromny wpływ na działanie prasy, zwłaszcza w przypadku gięcia na dobijanie, gdy matryca, blacha oraz stempel ściśle przylegają do siebie w celu zwalczenia sprężystości obrabianego materiału.
Rodzaj obrabianego materiału – gięcie blach wskazówki
Drugim ważnym elementem podczas gięcia jest sam metal. Różne materiały charakteryzują się odmiennymi parametrami twardości oraz ciągliwości, co znacząco wpływa na sposób ich obróbki. Niewłaściwy dobór siły nacisku i szybkości gięcia prowadzi do pękania elementu wzdłuż promienia zgięcia. W tym przypadku następuje rozerwanie włókien metalu, które obniża jego wytrzymałość i sprawia, że część nie będzie nadawała się do użytku. Nawet jeżeli maszyna dysponuje odpowiednią mocą, zbyt wysoka siła nacisku w stosunku do wykorzystanego materiału prowadzi do szybszego zużycia stempli oraz matryc, skutkując koniecznością przedwczesnej wymiany narzędzi. Co więcej, obróbka twardych metali wymaga innego podejścia, niż praca z miękkimi arkuszami blachy. Materiały różnią się m.in. pod względem minimalnego promienia gięcia, który może zostać osiągnięty bez uszkodzenia arkusza – w przeciwnym razie dojdzie do pęknięcia oraz zmarnowania elementu. Z tych powodów właściwości metalu muszą zostać wzięte pod uwagę na etapie programowania cyklu pracy, aby uniknąć problemów podczas eksploatacji. Najlepsza prasa krawędziowa CNC powinna pochodzić od sprawdzonego dystrybutora. Szukasz takiej? Zobacz na ofertę BiTop!
Komentarze