Rodzaje kruszyw budowlanych i drogowych

Kruszywa to sypkie materiały mineralne, które stanowią podstawowy składnik w budownictwie i infrastrukturze. Występują w różnych frakcjach (czyli rozmiarach ziaren) i rodzajach, a ich główną funkcją jest stabilizacja, wypełnianie przestrzeni oraz nadawanie objętości mieszankom budowlanym, takim jak beton, asfalt czy zaprawa.

1. Kruszywa naturalne

• Piasek: ziarna o średnicy do 2 mm. Stosowany w zaprawach murarskich, tynkach, posadzkach oraz jako podsypka pod kostkę brukową.

• Żwir: ziarna o średnicy od 2 do 63 mm. Wykorzystywany w produkcji betonu, drenażach oraz jako materiał dekoracyjny w ogrodach

• Pospółka: mieszanka piasku i żwiru o zróżnicowanej frakcji. Idealna do zagęszczania podłoża przy pracach fundamentowych.

2. Kruszywa łamane

Kruszywa łamane to rodzaj kruszyw mineralnych uzyskiwanych w procesie mechanicznego rozdrabniania (kruszenia) skał litych, takich jak granit, bazalt, dolomit czy wapienie. W odróżnieniu od kruszyw naturalnych (np. piasku i żwiru), kruszywa łamane mają ostre, nieregularne krawędzie i bardziej kanciasty kształt.

• Grys: frakcja 2–8 mm. Używany w ogrodnictwie, na skalniakach oraz jako podbudowa pod nawierzchnie z kostki brukowej.

• Kliniec: frakcja 4–31,5 mm. Stosowany do utwardzania nawierzchni, wypełniania asfaltowych dróg oraz w ceramice i hydroizolacji.

• Tłuczeń: frakcja 31,5–63 mm. Wykorzystywany w budowie dróg, kolejnictwie oraz do utwardzania placów i parkingów.

• Kamień łamany: frakcje od 63 mm wzwyż. Znajduje zastosowanie w fundamentach, murach oporowych oraz wzmocnieniach nabrzeży.

3. Kruszywa sztuczne

• Keramzyt, żużel granulowany: lekkie kruszywa o dobrych właściwościach izolacyjnych. Stosowane w budownictwie lekkim, np. w stropach i ścianach działowych.

• Kruszywa z recyklingu: pochodzące z przetworzonych materiałów budowlanych. Wykorzystywane w budowie dróg i innych konstrukcjach, gdzie nie są wymagane najwyższe parametry wytrzymałościowe.

Porównanie frakcji kruszyw i ich zastosowań

W rezultacie:

Wybór odpowiedniego kruszywa zależy od specyfiki projektu budowlanego. Kruszywa naturalne, takie jak piasek i żwir, są uniwersalne i szeroko stosowane w różnych pracach budowlanych. Kruszywa łamane, dzięki swojej wytrzymałości, są niezastąpione w budowie dróg i innych konstrukcjach narażonych na duże obciążenia. Kruszywa sztuczne oferują lekkie i izolacyjne właściwości, idealne do specjalistycznych zastosowań.

Dobór odpowiedniego rodzaju i frakcji kruszywa jest kluczowy dla trwałości i funkcjonalności każdej konstrukcji.